De Amsterdamse Ondernemingskamer heeft een verzoek tot onderzoek naar de stilgelegde certificatenhandel bij Triodos Bank afgewezen. Het verzoek werd in oktober 2022 gedaan door certificaathouders die niet meer bij hun ingelegde kapitaal kunnen en de bank betichten van wanbeleid en een gebrek aan transparantie.

Volgens de rechters van het gerechtshof in Amsterdam kan op onderdelen getwijfeld worden aan het in het verleden gevoerde beleid bij de bank, maar een onderzoek zou niet in het belang zijn van zowel Triodos als de certificaathouders die de zaak hadden aangespannen.

Het gaat om de handel in Triodos-certificaten, die recht geven op een deel van de winst in Triodos. Anders dan gewone aandelen worden ze niet op de beurs verhandeld. Certificaathouders konden ze ook niet onderling verhandelen of aan derden verkopen. Alleen verkoop aan Triodos was mogelijk.

Er zijn ruim 43.000 certificaathouders die de afgelopen veertig jaar ruim 1,2 miljard kapitaal in Triodos Bank hebben gestoken, zegt de Stichting Certificaathouders Triodos Bank, die opkomt voor de belangen van certificaathouders. Zij vrezen dat ze de “passende financiële vergoeding” voor hun “steun aan de duurzame missie van de bank” niet ontvangen.

Triodos Bank had de handel in de certificaten een aantal jaar geleden stilgelegd, omdat het gebruikte interne handelssysteem niet langer houdbaar zou zijn. Daarna konden certificaathouders niet meer bij hun geld.

Handel stilgelegd tijdens coronapandemie

Dat systeem hield in dat certificaathouders de certificaten tegen een vaste prijs konden aan- en verkopen. Maar Triodos kon niet onbeperkt terugkopen, omdat het 3 procent van zijn kapitaal daarvoor mag aanwenden, volgens regels van De Nederlandsche Bank (DNB).

Dit ging veertig jaar lang goed, totdat de coronpandemie uitbrak. Toen wilden veel meer mensen van hun Triodos-certificaten af dan de bank mocht terugkopen. De handel werd stilgelegd en zal niet voor medio 2023 worden hervat, verwacht de Stichting Certificaathouders Triodosbank.

Volgens de Ondernemingskamer wist Triodos al in 2017 dat er problemen dreigden. De bank had eerder onderzoek moeten doen naar mogelijke oplossingen, oordelen de rechters. Maar verder zouden er "geen gegronde redenen" zijn om te twijfelen aan de gang van zaken bij Triodos.

Nadat de handel in de certificaten in maart 2020 werd opgeschort, volgde namelijk wel een uitvoerig onderzoek. Triodos heeft er uiteindelijk voor gekozen om de handel in certificaten te gaan regelen via een notering aan een extern handelsplatform. Daardoor kunnen de certificaathouders na drie jaar hun certificaten weer verkopen.

De certificaathouders vrezen echter een forse waardedaling van hun certificaten via een extern handelsplatform.

Beleggers konden niet meer bij geld voor pensioen

Het verzoek tot onderzoek dat de stichting bij de Ondernemingskamer indiende, zou alle feiten en omstandigheden bij de bank kunnen achterhalen die hebben geleid tot het stilleggen van de handel in de Triodos-certificaten.

Maar de Ondernemingskamer denkt dat het instellen van een eigen onderzoek het inmiddels ingezette proces bij Triodos kan vertragen. Dat zou negatieve gevolgen kunnen hebben voor de vraag naar de certificaten op het handelsplatform. De stichting reageert echter "bijzonder teleurgesteld" op de beslissing. Wel zien bestuursleden in de kritiek van de Ondernemingskamer een aanknopingspunt om zelf weer in gesprek te gaan met Triodos Bank.

Triodos kreeg de afgelopen jaren veel kritiek op de gang van zaken rond certificaten. De VEB, een belangenvereniging voor particuliere beleggers, wees er eerder op dat er veel certificaathouders zijn die tussen de 40.000 en 80.000 euro hadden belegd in de alternatieve aandelen. Zij konden door de ingreep van de bank niet bij geld voor bijvoorbeeld hun pensioen.

Joost Schmets van de Vereniging voor Effectenbezitters (VEB) stelt dat de rechters een belangenafweging hebben gemaakt. "Maar ze kraken ook echt wel harde noten over het oude bestuur." De VEB wil nu weer vooruitkijken. "We hopen dat Triodos heeft geleerd dat ze transparanter moeten worden."

Triodos laat weten het vonnis van de Ondernemingskamer nog te bestuderen. Maar de bank zegt met alle belanghebbenden, onder wie de certificaathouders zelf, te werken aan de verhandelbaarheid van de certificaten.

LEES OOK: Grote onzekerheid over rente in de VS, na omvallen Silicon Valley Bank – dit kun je als belegger het beste doen, volgens een beursstrateeg